Webtasarım a başlangıç için rehber,yeniler için kaynaktır… Tamamını okumanız önerilir…
Neden Web Siteniz Olmalı?
*Bir Web sayfası sadece onu incelemek isteyen “hedef kitleye” ulaşır.
*Web sayfaları oluşturmak için tek masrafınız telefon hat ücreti olacaktır.
*Web sayfaları kolayca düzeltilip tekrar yayınlanabilir.
*Sayfalarınız zamanında etkisiyle yeniliklere uğrayacaktır.
*Web sayfalarınız 24 saat boyunca tüm dünyaya açık olacak ve internet kullanıcılarına “etkileşimli” bir hizmet verecektir.
*Web sayfalarını kullanıcıların fikirlerini ve beklentilerini öğrenmek için derleyebilirsiniz.
*Web sayfalarının kaderi diğer medyalar gibi çöp kutusunda sonlanmaz.
Web Editörleri ve İncelemeleri
Herşeyden önce size gerekecek olan program, kullanıcıların izleyeceği Web sayfalarınızı hazırlayacağınız bir programdır. Bu tip programlar ile site içinde yer almasını istediğiniz resimleri, yazıları ve bağlantıları istediğiniz biçimde bir Web Browser’ı tarafından izlenecek şekilde tasarlayarak biraraya getirebilirsiniz. Bunun için önünüzde Allaire Homesite,Microsoft Frontpage, Netscape Composer, Adobe PageMill, Macromedia DreamWeaver, HotDog Pro gibi birçok program alternatifi bulunuyor.
Bir Düzenleyici Hangi Özellikleri Desteklemeli
Kolay Kullanım
Site yönetimi ve dosyaların sunucuya kolayca aktarılması
HTML dışında da farklı dosya tiplerini tanıyabilme
Renkli kodlama
İyi bir dokümantasyon
Şablonlama ve proje desteği
Özelleştirebilme
CSS desteği
Bazı Düzenleyicilerin İncelemeleri
Microsoft Frontpage 2000/XP/2003:
Microsoft firmasının, kendi ürünü olan Word’e benzerliğiyle dikkat çeken, bu nedenlede birçok kullanıcıya kullanımı kolay gelen düzenleyicisidir. Word kullanan biri kolaylıkla Frontpage den html web sitesi yapabilir.Türkçe olması sebebi de iyi bir tercih sebebi olabilir
Artıları: Frontpage en başta kullanması ve öğrenmesi kolay bir düzenleyicidir.Ayrıca Microsoft’un ISS Web sunucusuyla tümleşmesi çok iyidir.Frontpage görsel arabilimi (tam olmasada WYSIWYG denebilir) sayesinde hiçbir HTML kodu yazmadan Web siteleri oluşturabilmeyi sağlar.
Eksileri: Frontpage, önceden sizin düzenlemiş olabileceğiniz kodları, tekrardan düzenlemekte çok ısrarcıdır.Bu nedenle sayfa kodlarına elle müdahale etseniz bile, bir sonraki açışınızda bu ince ayarların silinme olasılığı yüksektir.
Macromedia Dreamweaver:
Frontpage den daha ileri seviyede dir.ingilizcesine güvenenlerin Dreamweaver den başlamaları önerilir.
Artıları: Dreamweaver’ın ilk göze çarpan özelliği, görsel düzenleyiciler arasında en iyi tablolama desteğini sunmasıdır.HTML koduna fazla müdahale etmemesi,Asp ve php desteği blokların kolayca seçilebilmesi, seçilen etiketlerin nerdeyse tüm özelliklerinin kolayca ayarlanabilmesi, tümleşik FTP istemcisi ve site yönetimi,çok iyi DHTML ve Frame desteği, Internet üzerinden de yüklenebilen etiketlerle genişletilebilmesi, tabloları katmanlara, katmanları tablolara çevirebilmesi, rehber resim desteği, Homesite’la bütünleşme.
Eksileri: Homesite kadar iyi bir doğrudan HTML kodu yazımı olmaması ve maalesef sadece Windows ve MacOs’da çalışması.
Web Sayfalarının Tasarlanması
Yukarıda incelemesini yaptığımız birçok web editörü size HTML dilini bilmeden, HTML kodlarını kullanarak web sitesi yapma imkanı veriyor.Bu tip editörler sitenizde yaptığınız her adımı, otomatikman HTML koduna çeviriyor.
Peki o zaman neden HTML öğrenmelisiniz?HTML öğrenmelisiniz çünkü:
En basit neden; eğer iyi bir webmaster olmak istiyorsanız, ve HTML bilmeden sadece bu tür programları kullanmayı düşünüyorsanız, muhtemelen programın verdiği, programdan kaynaklanan en küçük bir hatada eliniz kolunuz bağlı kalacaktır.
Lisans gerektiren programlar: Birçok kaliteli “HTML çevirici” programını kullanmak için, o programın lisansına sahip olmanız gerekir. Ve bu da genelde büyük paralar gerektirir.
HTML Nedir?
HTML, Hyper Text Mark-up Language’ın kısaltılmışıdır. Türkçe karşılığı Hiper Metin İşaretleme Dili’dir. Browserlar tarafından tanınıp yorumlanabilen metin tabanlı bir dildir ve metnin browser tarafından yorumlanması sonucu da web sayfaları elde edilir. Yazdığınız kodların browser tarafından alınıp yorumlanabilmesi için, dosyalarınızın uzantısının “.htm” veya “.html” olması gerekir.
HTML de her işaretleme dilindeki gibi komutlardan oluşur, bu komutlara tag veya mark-up denir. Tag’ler herhangi bir metinden farklı oldukları browser tarafından anlaşılabilsin diye “<” ve “>” işaretlerinin arasına yazılır. Her tag’in bir başlangıcı ve bitişi vardır. Bitiş tag’lerinde, “<” işaretinden sonra tag’in bitiş tag’i olduğunu belirtmek için “/” işareti kullanılır. Bir örnek ile göstermemiz gerekirse;
Bu bir Paragraf tag’idir.
Temel Komutlar:
Tüm HTML dokümanını içine alan en temel tag’dir ve dokümanın HTML ile yazıldığını browser’a bildirir.
Bu tag’in arasına yazılan her şey, sayfanın tanımını oluşturur. Buna sayfanın başlığı da dahildir. Ayrıca meta takıları da bu tag’in arasına yazılır:
: Sayfa başlığıdır. Bu tag’in arasına yazılan her şey sayfamızın ismi olacak ve başlık çubuğunda görüntülenecektir.
META Etiketi: Arama motorlarında iyi bir sıralama kapmak için meta etiketleri içerisine yazdığımız notlar çok önemlidir.
!Sayfanızda kullandığınız meta kelimeleri mutlaka sayfa içinde de geçmelidir.
Örneğin “Afyon Kocatepe Üniversitesi” sitesinin Meta etiketleri şöyle olabilir:
mik Takvim, Üniversite, afyon kocatepe university, Turkey, University,education,campus,Türkiye, academics, students, faculty>
Sayfanızda kullandığınız Türkçe karakterlerin başka bilgisayarda bozuk şekillerde görülmemesi için:
Sayfanın browser tarafından ekrana basılacak tüm kısımları bu tag’in arasına yazılır. Ekrana basılacak kısmın içine metinler, resimler, formlar, tablolar vs. girer.
Web sayfama hoşgeldiniz
Web sayfama hoşgeldiniz
Web sayfama hoşgeldiniz
Web sayfama hoşgeldiniz
Web sayfama hoşgeldiniz
Sonuç:
Web Grafiklerinin Hazırlanması
Zor olan işlem, sayfaların içine içeriğin yerleştirilmesi değil, bu içeriğin hazırlanmasıdır.
Tahmin edebileceğiniz gibi, sayfalarda yer alan grafikler metinlerden daha da zor hazırlanırlar.
Çünkü sayfada yer alacak renkler ve grafik tasarımları sitenin genel çizgisini belirleyeceği için, özenle ve uyumlu bir şekilde hazırlanmalıdır.
Bu tip programlar ile hazırlanacak site grafiklerinde görselliğin yanında dikkat edilecek bir başka unsur da grafik dosyalarının boyutlarının küçük olmasıdır.
Çünkü ne kadar fazla grafik kullanılırsa, site o kadar yavaş açılacaktır ve bir site ne kadar görsel olursa olsun, eğer yavaş açılıyorsa pek de cazip olmayacaktır.
Bu tür çeşitli grafikleri tasarlamak için kullanabileceğiniz yegane program Photoshop’dur.
Ancak ücretli ve profesyonel bir program olan Photoshop’un yerine buna çok yakın olan tamamen bedava olarak dağıtılan Paint Shop Pro adlı Shareware programı da kullanabilirsiniz.
Bu ve buna benzer programlar ile rahatlıkla arka fonlar, Web tuşları, başlıklar ve Banner’lar gibi sabit Web grafiklerini oluşturabilirsiniz.
Sayfaların Web Alanına Gönderilmesi
Grafikleri tasarladınız ve metinleri hazırladınız. Bunları bir Web tasarım programı ile Web sayfası haline getirdikten sonra hazırlamış olduğunuz Web sayfalarını kullanıcılara ulaştırabilmeniz için bunları yerleştireceğiniz Internet üzerinde bir disk alanına yani Web alanına ihtiyacınız olacaktır.
Bu işlem için en iyi çözüm yine Internet üzerinde size bedava sabitdisk alanı (host) sağlayan bir sunucu bulup sayfalarınızı oraya yerleştirmektir.Eğer alacağımız alanın FTP desteği varsa, yaptığımız sayfaları CuteFTP gibi FTP programları ile sunucu üzerindeki alana gönderebilirsiniz.
Site Alan Miktarı Reklam FTP Destaği
http://www.lycos.co.uk/ (açıklaması: www.lycos.co.uk) 50 MB Var Var
http://www.mynet.com/ 10 MB Var Yok
Freeservers.com 10 MB Yok Yok
Brinkster.com 20 MB Var Var
Ayrıca diğer ücretsiz hostları forumda arama yaparak bulaabilirsiniz… Başlangıç olarak http://www.lycos.co.uk/ (açıklaması: www.lycos.co.uk) dan webalanı alabilirsiniz…
Sitenizin Barınacağı Sunucuyu Seçerken Dikkat Etmeniz Gereken Ayrıntılar
Internet üzerinde yasal olmadığı kanıtlanmış MP3’ler, emülatör dosyaları, Crack, Hack, Warez, çalınmış şifreler ve benzeri içerikle Adult öğelere sitenizde yer vermekten kaçının.
Seçtiğiniz sunucunun teknik özelliklerini mutlaka dikkate alın. Örneğin Frame yani çerçeveye izin vermeyen bazı sunucular, iki ya da daha fazla parçadan oluşmuş site tasarımınızı tam anlamıyla sunamayacaklardır.
Bunun yanında her sunucu çok serbest bir şekilde CGI, Perl gibi dillerin kullanılmasına izin vermeyebilir.
Unutulmaması gereken fazla disk alanı her zaman en iyi şey değildir. Sınırsız bir alanda hiçbir özellik desteklenmeyeceği gibi, 3MB’lık bir alan sağlayan sunucu, buna karşılık Frame’den CGI dilllerine kadar her şeyi destekleyebilir.
Web Tasarımını Destekleyici Programlar
PHP
ASP
JAVA SCRIPT
JAVA APPLET
CSS
FLASH
PHP (Personal Home Page)
Html ‘nin geliştirilmesinin çok eski zamanlara dayanmasından mıdır? yoksa o zaman ki şartlarla düşünülmediği için midir? bilinmez ama html bazı yönden eksik bir dildir. İşte bu eksikliklerin anlaşıldığı dönemlerde, herkesin anlayabileceği ve kısa sürede öğrenilebileceği bir dil yaratma çabasında olan Rasmus Lerdorf tarafından düşünülmüş ve Perl dilinden esinlenilerek yapılmaya başlanmış bir dildir Php.
Php ‘nin yaptığını kısaca anlatmak gerekirse; Web sayfası isteminde bulunan kullanıcılara, istenilen dosya içerisinde Php ile ilgili satırları işleyerek dosya içeriğini kullanıcının Browser ‘ ının anlıyabileceği html formatında sunan bir programlama dilidir diyebiliriz. Bu genel anlamda Server-Side ( Server-Taraflı ) Dil olarak anılır.
Php ‘yi rakiplerinden ayıran özellikler?
En yakın rakibi ASP ile performans ve fiyat açısından açık farklılar vardır.
Fiyat konusu haricinde ( Php ücretsiz dağıtılmaktadır. ) ASP kullanıcılarının kabul etmedikleri şey hız faktörüdür. Belkide en çok tartışılan bu konu hakkında en basit karşılaştırma; PHP + MySql ve ASP + MSSQL oranlarında çıkmaktadır. Elde edilen verilere göre 5000 satırlık bir bilgiyi database’ e; aynı makina üzerinde Php ve MySql 3 ( Üç ) saniyede girerken, ASP + MSSQL 28 saniyede girmektedir.
Php ‘nin açık kaynak kodlu oluşu, hataların veya yeni özelliklerin güncellenmesi/eklenmesi gibi olaylarda büyük avantajlar sağlamaktadır.
Kişisel kullanıcılar; Php ile web sayfalarında daha çok kullanıcı etkileşimli kodlar kullanmaktadır. Örnek olarak; Ziyaretçiler için oluşturulan, forum, sayaç, anket gibi kodlarda Php çok rağbet görmektedir.
Peki bu dilin dezavantajları nelerdir?
Günümüzde büyük şirketlerde internet ve intranet uygulamalarda , büyük paya sahip Microsoft firması, kendi ürünü olan ASP için büyük çabalar sarfetmektedir. Yeni teknolojiler ( Özellikle .Net ) ile ASP ye hergün yeni zeminler hazırlamakta ve iş istihdamı konusunda ASP yi bir adım öne taşımaktadır. Sunucu fiyatları olarak Php ‘ye göre yerine göre üç kat daha fazla oranda olmasına rağmen, büyük şirketler tarafından tercih edilmektedir.
ASP (Active Server Pages)
Sunucu taraflı bir teknoloji olan ASP, (Active Server Pages/Aktif Sunucu Sayfaları) kullanıcı tarafına etkileşimli, dinamik Web sayfaları göndermek için kullanılır. ASP, Web programcılarına HTML, scripting ve kullanıcıdan bağımsız veritabanı uygulamalarını özgürce kullanma fırsatı verir. ASP programlama ortamının özgür olmasının sebebi tüm derleme işleminin sunucu tarafında bitmesi ve kullanıcının sadece sonuçta oluşan HTML sayfalarını görmesidir.
ASP’nin Kullanım Amaçları ve Avantajları
Çok geniş bir kullanım alanı olan ASP, scripting diye tabir edilen VBScript, JavaScript gibi her türlü ham kodu kullanabilir, sunduğu kolay anlaşılır doğal dili ile orta derece HTML bilen kimseler tarafından bile kolayca kavranabilir.
ASP’nin Netscape Navigator / Internet Explorer /Opera gibi Web tarayıcılarından bağımsız olmasının yanısıra en büyük avantajlarından biri kullandığınız teknolojilerin, scriptlerin saklı kalmasıdır.
ASP ile hazırlanan projeler kaynakların yönetimi, kontrolü ve uzaktan sistem yönetimine imkan verir. Şirketler arası bilgi paylaşımı için ideal bir ortam oluşturur.
JAVA SCRIPT
Java Script Netscape tarafından geliştirilmiş bir script dilidir. Düz yazı formundadır. Browserlara bağlıdır ve yorumlanır. HTML’nin içine gömülür. Etiketi
Java Script kodlarını web sayfası içerisinde 2 şekilde tanımlayabiliriz;
1. HTML kodları içerisinde etiketleri arasında yazarak,
2. Düz yazı formunda ve .js uzantısı ile farklı bir dosya oluşturup, bu dosyaya HTML içerisinde link vererek.
JAVA APPLET
Java (yani Java Applet), Sun Microsystems tarafından geliştirilmiş nesneye yönelik programlama dilidir ve işletim sistemlerinden bağımsız olarak çalışır. HTML’nin bir parçası olamaz. Etiketi … şeklindedir. Java Applet hazırlayabilmeniz için Sun firmasının ücretsiz olarak dağıttığı JDK (Java Development Kit – Java Geliştirme Ortamı) programını download etmeniz gerekmektedir.
CSS
CSS (Cascading Style Sheets), Bir HTML dökümanındaki HTML takılarının sitillerini belirleyen tekniktir.
CSS kodlarını web sayfası içerisinde 3 şekilde tanımlayabiliriz;
HTML takılarının sitillerini, takıların içinde(Local)
şeklindedir.Java Script; etkileşimli web sayfası yapımında HTML’nin yetersiz kalması nedeniyle C/C++ dilleri baz alınarak geliştirilen, “düz yazı” formunda bir script (komutlar dizisi) dilidir. Java Script kodları herhangi bir metin editörü (Win 95/98 Not defteri vb.) ile düz yazı formunda yazılabilir. Bu şekilde yazılmış Java Script kodları istemci tarafında, yani ziyaretçinin web tarayıcısı tarafından yorumlanır ve yaptırılmak istenen işlemler gerçekleşir. Ama bu işlemlerin gerçekleşmesi için mutlaka bir olay gereklidir. (Örneğin, sayfanın açılması-kapanması, ziyaretçinin sayfada herhangi bir yeri tıklaması veya klavyede herhangi bir tuşa basması gibi…)
CSS öğreniyorum
Sayfanın başında “” takıları arasında (Global)
Link olarak başka bir dosyadan alarak
CSS Öğrenmenin avantajları:
CSS, HTML takılarına, HTML ile yapılamayacak fakat işinizi kolaylaştıracak bir çok özellik katabilir. Örneğin; hemen hemen tüm web sayfalarında gördüğünüz değişik link sitilleri, CSS kullanılarak yapılmıştır. CSS ile sayfalarınızı daha hızlı hale getirebilir ve dosyanın yükünü hafifletebilirsiniz. Sayfalarınız için hazırlayacağınız bir CSS dosyasını kullanarak tüm sayfalarınıza aynı özellikleri verebilir, dolayısıyla hız ve tutarlılık sağlamış olursunuz. Tabiki CSS’in yapabilecekleri bunlarla sınırlı değildir. CSS öğrenilmesindeki kolaylığın aksine kapasitesi büyük bir dildir.
Flash
Flash, Macromedia tarafından geliştirilmiş Internet’te etkileşimli vektörel grafik ve animasyon hazırlanmasında kullanılan bir standarttır. Web tasarımcıları Flash’ı çekici, ölçümlendirilebilir, çok az yer kaplayan gezinilebilir yüzeyler, teknik canlandırmalar, uzun süreli animasyonlar ve diğer şaşırtıcı efektleri yapmak amacıyla kullanırlar.
Kullanım Alanları:
Flash ile en küçük reklam pankartından (banner), en karmaşık animasyonun yapılması, hatta bütün bir web sitesinin oluşturulması mümkündür. Interaktif CD’lerin hazırlanması, oyunlar, veritabanı uygulamaları, PHP ve XML gibi birçok dil ile kullanılabilme, Flash’ın ileri düzey maharetleri arasında sayılabilir.
Flash ile ses ile biteşlemler (bitmap) birleştirilebilir. Yani bir dosyanın içine müzik yada ses efekti rahatlıkla gömebiliriz. Bu bize etkileşim daha üst seviyelere çekebilme şansını verir.
Flash içerisinde bulunan bütün görüntü, ses, text elemanları flash’a özgü bazı sıkıştırma teknikleri sayesinde çok küçük boyutlara sıkıştırılabilir. Bu sıkıştırma oranları program içerisinden kalitelerini değiştirmek suretiyle ayarlanabilir. Böylece örneğin 1 birim tutan bir ses/görüntü dosyası 0.1 ile 0.9 arasında boyutlarda son kullanıcıya ulaştırılabilir.
Macromedia Flash programı, macromedia’nın http://www.macromedia.com/
Püf Noktalar
Tasarımın en önemli unsurlarından biri tablolardır. Tabloları amacınıza uygun şekilde sayfaya yerleştirdiğinizde sayfanız, görsel açıdan daha üstün bir tasarıma sahip olacaktır. Çünkü hizalama, uygun yere uygun resmi yerleştirme gibi şeyler kod yazarak çok uzun sürebilir. Ama tablolar ile bu problemi aşabilirsiniz.
Dikkat edilmesi gereken en önemli şeylerden biri de resim kullanımı. Sayfalarınızda mümkün olduğunca az resim kullanın. Şayet resim kullanırsanız, boyutları minimum, kaliteyi optimum düzeyde tutmaya özen gösterin. Çünkü Türkiye de internetin hızı malum. Teorik hızı 44.000 kb ‘ı geçmeyen ziyaretçi, sayfanızın açılmasını dakikalarca bekleyemeyebiliyor. Sayfaların da daha çabuk açılması için akla gelen ilk şey de resimler oluyor. Eğer ki resimden başka Java Applet vs. varsa önceliği bunlara verin.
İnternet üzerinde en çok kullanılan browser’lar IE ve Netscape Navigator ve Firefox dur. Büyük çoğunlukla da IE kullanılır. Sitenizin yapım aşamasında farklı browserlarda sitenizin nasıl göründüğünü test etmeniz gerekebilmektedir. Çünkü bazı tag’ler farklı browserlarda aynı etkiyi yaratamayabilmektedir. Bunun da çabuk fark edilmesi, sizi emek, zaman ve kaynak kaybından kurtarabilir.
Sayfalarınızı, farklı ekran çözünürlüklerinde test edin. Optimum çözünürlükte karar kıldığınızda sayfaları bu ekran çözünürlüğünde tasarlayın. Bunu yapmanızdaki sebep şudur: Her kullanıcı sizinle aynı ekran çözünürlüğünü kullanmayabilir. Sizin 800*600 çözünürlükte yaptığınız site, browser’ınızda gayet güzel görünebilirken, 640*480 kullanan ziyaretçinin bilgisayarında dağınık ve biçimsiz görünebilir.
Kolay Gelsin… adresinden deneme amaçlı olarak indirilebilir. Bunun dışında tam kullanım için belirli bir ücret karşılığında macromedia’dan yada temsilciliklerinden temin edilebilir .